Yaşlılarda Tansiyonun Önemi Nedir? Yaşlılarda Tansiyon Kaç Olmalı? Tansiyonu Düşürme Yöntemleri
İÇİNDEKİLER
Tansiyon rahatsızlığı sadece yaşlılarda görülen bir sorun değildir. Her yaşta tansiyon hastalığı ortaya çıkabilir. Bununla birlikte ileri yaşlarda yüksek tansiyona bağlı ortaya çıkan kalp, beyin, böbrek hastalıkları ve başka hastalıkların görülme riski önemli ölçüde artar. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre küresel ölçekte 1,4 milyar insanda yüksek tansiyon görüldüğü tahmin edilmekte ve maalesef %14 gibi çok az bir miktarının kontrol altında tutulduğu düşünülmektedir. Ülkemizde ise her 3 yetişkinden 1’i yüksek tansiyona sahiptir. İleri yaşlarda yüksek tansiyonun görülme oranı ise; 60 yaş üstü bireylerde %70, 70 yaş üstü bireylerde %75-80’dir.
Yaşlılarda tansiyon takibi hayatı derecede öneme sahiptir. Düzenli olarak takip yapma imkanı olmayanlar için Beyaz Melekler Evde Sağlık Merkezi tarafından evde sağlık hizmetleri kapsamında evde tansiyon ve nabız takibi hizmetleri bulunmaktadır. Bu yazımızda yaşlılarda tansiyonun önemi, takibi ve alınması gereken önlemler üzerinde duracağız.
Yaşlılarda Tansiyonun Önemi Nedir?
Yaşlılık ile birlikte doğal olarak, önlenemez bir şekilde vücudumuzda bir takım değişiklikler meydana gelir. Vücudumuzun kan dolaşım sistemi de yaşın ilerlemesi ile birlikte değişir ve bizimle birlikte yaşlanır. Kan dolaşım sisteminde bulunan damar yapısında sertleşmeler meydana gelir ve bu durum tansiyonun yükselmesine neden olur. Bazı kimseler için bu durum hemen fark edilmeyebilir çünkü kan basıncının yükseldiğine dair bir işaret görülmemiştir. Yaşlı kimselerde tansiyonun önemi tam da burada ortaya çıkmaktadır. Yüksek tansiyon (Hipertansiyon), takibi yapılan veya farkında olmayan tüm yaşlılar için önemli bir tehdittir. Yaşlılarda yüksek tansiyona bağlı olarak; kalp-damar hastalıkları, felç, vasküler demans (beyin kan damarlarına bağlı beyin fonksiyon bozuklukları), göz ve böbrek hastalıkları gibi bir çok rahatsızlık ortaya çıkabilir.
Yaşlıların Tansiyonu Kaç Olmalı?
Tansiyon yani kan basıncı, kalbin kan dolaşım sistemine pompaladığı kanın atar damarların duvarına uyguladığı basınçtır. Tansiyon ölçümü ile bu basıncın sayısal değerini elde edebiliriz. Tansiyon ölçümü sonrası elde ettiğimiz büyük olan değer kalbin dışarıya pompaladığı kan basıncını (sistolik basınç), büyük tansiyonu ifade eder. Küçük olan değer ise kalbin gevşeyip içinin kanla dolduğu durumdaki basıncı (diyastolik basınç), küçük tansiyonu ifade eder.
Yaşlıların tansiyonu bazı faktörlere bağlı olarak değişmekle beraber genellikle 130’a 80 civarında olur. Bunu sebebi ana arterlerdeki sertleşmenin yaşla birlikte artmasından kaynaklanır. Yaşa bağlı oluşan bu tansiyon değeri izole sistolik hipertansiyon olarak tanımlanır ve ileri yaşlarda sıklıkla ortaya çıkar. Bu durum, yaşlılarda merdiven çıkarken nefes nefese kalma, ani hareketlerde baş dönmesi gibi sorunlara neden olabilir.
Yüksek Tansiyon Neden Olur?
Yazımızın başında da bahsettiğimiz gibi yüksek tansiyon herkeste olabilir. Ancak bazı durumlar yüksek tansiyon görülme oranını yükseltir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
- Metabolik rahatsızlıklar: Böbrek veya tiroid hastalığı olanlarda yüksek tansiyon görülme oranı artar.
- Yaş: Yaşın ilerlemesi izole sistolik hipertansiyonun çıkma oranını artırır.
- Cinsiyet: Erkeklerde yüksek tansiyon hastalığı daha çok 55 yaş öncesi ortaya çıkar. Kadınlarda ise menopoz sonrasında yüksek tansiyon görülme oranı daha yüksektir.
- Kalıtım: Aile büyüklerinde yüksek tansiyon hastalığı bulunanların bu hastalığa yakalanma ihtimali daha yüksektir.
Yaşlılarda Tansiyon Nasıl Düşürülür?
Öncelikle yüksek tansiyon teşhisi konan yaşlıların reçete edilen tansiyon ilaçlarını düzenli olarak kullanmaları ve tansiyon takibi yapmaları gerekir. İlaç kullanmak tansiyonunuzu kontrol altında tutmak için işe yarasa da bazı tedbirler almak işinizi daha da kolaylaştıracaktır. Yaşlılarda tansiyon düşürmek için şunlara dikkat etmelisiniz:
- Kilo kontrolü sağlanmalıdır: Kilolu olanların yüksek tansiyon riski daha yüksektir. Doktorunuzla görüşerek ideal kiloda olup olmadığınızı öğrenin.
- Beslenme alışkanlıklarınızı değiştirin: Yüksek tansiyona karşı dengeli bir beslenme diyeti uygulayın.
- Hayatınıza hareket katın: Sağlık engeliniz yoksa günlük egzersiz planı çıkarın ve uygulayın. Özel bir çaba gerektirmeyen tempolu yürüyüş ve yüzme gibi uygun egzersizler yapabilirsiniz.
- Zararlı alışkanlıklardan uzak durun: Alkol tüketimi kan basıncını olumsuz etkiler bu sebeple alkolü azaltarak fayda sağlayabilirsiniz. Sigara içmek ise başta kalp ve akciğerler olmak üzere birçok organın zarar görmesine neden olur. Yüksek tansiyonu kontrol altına almak ve genel sağlık durumunuzu korumak için sigaradan vazgeçmelisiniz.
- Sakin bir hayat sürün: Yüksek tansiyonun düşmesine yardımcı olmak için stresten uzak bir yaşam sürün.
- Uyku düzenini sağlayın: Düzenli ve yeterli şekilde gece uykusu almaya dikkat edin.